Λίγο καιρό πριν, εντελώς συμπτωματικά, τις θυμήθηκα. Σκηνοθεσίες των σπουδαίων Κώστα Μανουσάκη, Γρηγόρη Γρηγορίου και Ερρίκου Ανδρέου. Μουσική συνήθως του Γιάννη Μαρκόπουλου. Σπουδαίοι συμπρωταγωνιστές, σαν τη Νίκη Τριανταφυλλίδη, την Έλλη Φωτίου και το Βαγγέλη Καζάν.
Όλες αυτές τις ταινίες το youtube τις κατέβασε. Ψάξτε να τις βρείτε, αξίζει τον κόπο. Αυτές οι ταινίες είναι παρακαταθήκη. Εικόνες παλιάς αγαπημένης αλλά και πληγωμένης Ελλάδας. Ιστορίες σαν φωτιά και καθαρός αέρας. Όλες επικίνδυνες για την πονηρή εποχή μας. Δεν απορώ που τα μεγάλα κανάλια σκόπιμα δεν τις ανέφεραν. Πεισματικά, τις θυμίζω. Σαν δώρο στη μνήμη του.
«Διωγμός» (1964)
Σκηνοθεσία: Γρηγόρης Γρηγορίου
Παραγωγή
Τζέιμς Πάρις
Σενάριο
Πάνος Κοντέλλης
Πρωταγωνιστές
Βούλα Ζουμπουλάκη
Πέτρος Φυσσούν
Λάκης Σκέλας
Βαγγέλης Καζάν
Φαίδων Γεωργίτσης
Μάνος Κατράκης
Ανέστης Βλάχος
Βύρων Πάλλης
Χρυσή Κοζίρη
Μάκης Ρευματάς
Νίκος Μεντής
Μουσική
Γιάννης Μαρκόπουλος
Τραγούδι
Μαρία Δαλακού
Στίχοι:
Δημήτρης Χριστοδούλου
Φωτογραφία
Γρηγόρης Δανάλης
Μοντάζ
Αριστείδης Καρύδης-Φουκς
Σκηνογραφία
Τάσος Ζωγράφος (και ενδυματολόγος)
Εταιρεία παραγωγής
Paris Film
Πρώτη προβολή
12 Οκτωβρίου 1964
Πλοκή: Το 1942 σε κάποια παραλία κάποιου ελληνικού νησιού απέναντι από τις Μικρασιατικές ακτές, μια γυναίκα εντοπίζει έναν νεαρό άντρα τραυματία. Επρόκειτο για έναν αντιστασιακό που ετοιμαζόταν να φύγει για την Τουρκία. Θα τον περιθάλψει και θα τον βοηθήσει με μια βάρκα να περάσει απέναντι. Θα πιαστούν όμως και θα κρατηθούν σε ένα στρατόπεδο φυγάδων με Τούρκο επικεφαλής. Οι Άγγλοι ζητούν να τον αφήσει ενώ οι Γερμανοί τον διεκδικούν κι αυτοί. Τελικά κατορθώνει να φύγει όμως η γυναίκα –που στο μεταξύ έψαχνε να βρει τον από το 1922 χαμένο γιο της-ανακαλύπτει πως δεν είναι άλλος από τον αξιωματικό που διοικεί το στρατόπεδο των φυγάδων. Καθώς επιχειρεί να τον συναντήσει πυροβολείται από τούρκους στρατιώτες.
ΤΡΙΑ ΒΡΑΒΕΙΑ:
ΒΡΑΒΕΙΟ ΚΑΛΥΤΕΡΗΣ ΤΑΙΝΙΑΣ
ΒΡΑΒΕΙΟ ΚΑΛΥΤΕΡΗΣ ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑΣ
ΒΡΑΒΕΙΟ ΚΑΛΥΤΕΡΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ για τον ΠΑΝΟ ΚΟΝΤΕΛΗ
Ο ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ θυμάται χαρακτηριστικά την κουβέντα του με τον ΟΡΕΣΤΗ ΛΑΣΚΟ για την ταινία:
«Μ΄αγκάλιασε και με φίλησε και μου είπε πως η ταινία θα σκίσει, αλλά έχασα από χέρι διακόσιες χιλιάδες εισιτήρια. Κι όταν ρώτησα γιατί, μου απάντησε ότι στο φινάλε, όταν η μάνα έπεφτε χτυπημένη από τις σφαίρες, έπρεπε να ψιθυρίσει πεθαίνοντας: ''Παιδί μου''! Δεν την έκανα αυτήν την παραχώρηση»
«Προδοσία» (1964)
Σκηνοθεσία: Κώστας Μανουσάκης
Παραγωγή
Κλέαρχος Κονιτσιώτης
Σενάριο
Άρης Αλεξάνδρου
Κώστας Μανουσάκης
Ιστορία
Νότη Περγιάλη
Πρωταγωνιστές
Πέτρος Φυσσούν
Μάνος Κατράκης
Δημήτρης Μυράτ
Έλλη Φωτίου
Ζωρζ Σαρρή
Φωτογραφία
Νίκος Γαρδέλης
Μοντάζ
Γεράσιμος Παπαδάτος
Σκηνογραφία
Κώστας Παπαχρήστος
Εταιρεία παραγωγής
Δαμασκηνός - Μιχαηλίδης
Πρώτη προβολή
23 Νοεμβρίου 1964 (Ελλάδα)
• 3 βραβεία στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης 1964 (φωτογραφίας, α’ ανδρικού ρόλου και κριτικών καλύτερης ταινίας μεγάλου μήκους)
• Ειδικό βραβείο επιτροπής ειρήνης στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Μόσχας (Ρωσία) 1965
• Επίσημη συμμετοχή στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Καννών (Γαλλία) 1965
Πλοκή: Ένας άνθρωπος σκοτώνεται. Ο Δρ. Ράινχαρτ Στόκμαν που γνώριζε το θύμα αφηγείται στην αστυνομία την ιστορία του, που αρχίζει στην διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Τότε η Γκεστάπο επίταξε τη βίλα του καθηγητή Βίκτορα Καστριώτη για την εγκατάσταση του υπολοχαγού Καρλ Φον Στάιν. Ο αξιωματικός γνωρίστηκε με την ανιψιά του καθηγητή, Λίζα, και την ερωτεύθηκε χωρίς να γνωρίζει ότι είναι Εβραία.
«Η μοίρα του αθώου» (1965)
Σκηνοθεσία: Γρηγόρης Γρηγορίου
Παραγωγή
Τζέιμς Πάρις
Σενάριο
Πάνος Κοντέλης
Πρωταγωνιστές
Πέτρος Φυσσούν
Γιάννης Αργύρης
Παντελής Ζερβός
Ελένη Ανουσάκη
Ανέστης Βλάχος
Νίκη Τριανταφυλλίδη
Χριστόφορος Νέζερ
Μουσική
Γιάννης Μαρκόπουλος
Φωτογραφία
Αριστείδης Καρύδης-Φουκς
Μοντάζ
Αριστείδης Καρύδης-Φουκς
Εταιρεία παραγωγής
Anna Film
Διανομή
Καραγιάννης - Καρατζόπουλος
Πρώτη προβολή 1965 (Ελλάδα)
Πλοκή: Σύγκρουση ανάμεσα σε έναν μεσήλικα μεγαλοτσιφλικά και τοκογλύφο και έναν νέο που προσπαθεί να ενώσει τους συγχωριανούς του να φτιάξουν ένα συνεταιρισμό και να γλιτώσουν από την καταπίεση. Ο αδελφός του νεαρού θα σκοτώσει τη νεαρή γυναίκα του τοκογλύφου και ο τελευταίος θα φορτώσει το έγκλημα στον ανυπότακτο αδελφό του ο οποίος τελικά θα σκοτωθεί.
"..όποιο κεφάλι δε σκύβει, το κόβουν.."
Μια από τις πιο χαρακτηριστικές ατάκες της ταινίας που - παραδόξως - γλίτωσε τις 7 απανωτές λογοκρισίες του σεναρίου, μέχρι να καταφέρει να φτάσει στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης του '65 - όπου και απέσπασε βραβείο για την υπέροχη μουσική του Γιάννη Μαρκόπουλου.
Μια από τις ελάχιστες ελληνικές ταινίες της εποχής που τολμούν να μιλήσουν για εργασιακή καταπίεση και συνδικαλισμό. Γυρισμένη στον πανέμορφο Μόλυβο της Λέσβου. Μοναδική ίσως εμφάνιση του πάντα γλυκύτατου Παντελή Ζερβού στο ρόλο "κακού", πανέμορφη η αξέχαστη Νίκη Τριανταφυλλίδη.
Τζέιμς Πάρις
Σενάριο
Πάνος Κοντέλης
Πρωταγωνιστές
Πέτρος Φυσσούν
Γιάννης Αργύρης
Παντελής Ζερβός
Ελένη Ανουσάκη
Ανέστης Βλάχος
Νίκη Τριανταφυλλίδη
Χριστόφορος Νέζερ
Μουσική
Γιάννης Μαρκόπουλος
Φωτογραφία
Αριστείδης Καρύδης-Φουκς
Μοντάζ
Αριστείδης Καρύδης-Φουκς
Εταιρεία παραγωγής
Anna Film
Διανομή
Καραγιάννης - Καρατζόπουλος
Πρώτη προβολή 1965 (Ελλάδα)
Πλοκή: Σύγκρουση ανάμεσα σε έναν μεσήλικα μεγαλοτσιφλικά και τοκογλύφο και έναν νέο που προσπαθεί να ενώσει τους συγχωριανούς του να φτιάξουν ένα συνεταιρισμό και να γλιτώσουν από την καταπίεση. Ο αδελφός του νεαρού θα σκοτώσει τη νεαρή γυναίκα του τοκογλύφου και ο τελευταίος θα φορτώσει το έγκλημα στον ανυπότακτο αδελφό του ο οποίος τελικά θα σκοτωθεί.
"..όποιο κεφάλι δε σκύβει, το κόβουν.."
Μια από τις πιο χαρακτηριστικές ατάκες της ταινίας που - παραδόξως - γλίτωσε τις 7 απανωτές λογοκρισίες του σεναρίου, μέχρι να καταφέρει να φτάσει στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης του '65 - όπου και απέσπασε βραβείο για την υπέροχη μουσική του Γιάννη Μαρκόπουλου.
Μια από τις ελάχιστες ελληνικές ταινίες της εποχής που τολμούν να μιλήσουν για εργασιακή καταπίεση και συνδικαλισμό. Γυρισμένη στον πανέμορφο Μόλυβο της Λέσβου. Μοναδική ίσως εμφάνιση του πάντα γλυκύτατου Παντελή Ζερβού στο ρόλο "κακού", πανέμορφη η αξέχαστη Νίκη Τριανταφυλλίδη.
«Διχασμός» (1965)
Σκηνοθεσία: Ερρίκος Ανδρέου
Εταιρία παραγωγής: Ραβέν Φιλμ
Σκηνοθεσία: Ερρίκος Ανδρέου
Σενάριο: Πάνος Κοντέλλης , Ειρήνη Βαρδουλάκη
Μουσική σύνθεση: Γιάννης Μαρκόπουλος
Παραγωγός: Τζέιμς Πάρις
Φωτογραφία: Δημήτρης Παπακωνσταντής
Ηθοποιοί: Πέτρος Φυσσούν , Έλλη Φωτίου , Δέσπω Διαμαντίδου , Βαγγέλης Καζάν , Νίκος Ρίζος , Niki Shelby , Γιώργος Βελέντζας , Έλλη Ξανθάκη , Έλσα Ρίζου , Νίνα Κούλη , Εύα Ευαγγελίδου , Βαγγέλης Σάκαινας , Σερά Δημητριάδου
Πλοκή: Οι σφουγγαράδες προετοιμάζονται για το επόμενο ταξίδι τους. Τα περισσότερα καΐκια ανήκουν στην αρχόντισσα του νησιού, η οποία τους εκμεταλλεύεται σκληρά, μέχρι που ένας απ’ τους σφουγγαράδες, ο Κωσταντής, εξεγείρεται κατά της άπληστης κι αυταρχικής γυναίκας. Όταν η αρχόντισσα μαθαίνει ότι η μικρότερη κόρη της Θάλεια είναι ερωτευμένη με τον φίλο του Κωσταντή, τον Γιωργή, το αναπάντεχο νέο δημιουργεί βαθιά ρήξη στο σπιτικό της, και η κατάσταση παίρνει δυσάρεστη τροπή, όταν η Θάλεια ομολογεί πως στην πραγματικότητα θέλει τον Κωσταντή. Αντιστέκεται σθεναρά στη θέληση της μάνας της, η οποία την αρραβωνιάζει με τον Γιωργή, και δεν διστάζει να κλεφτεί με τον αγαπημένο της. Έτσι οι δύο φίλοι έρχονται αντιμέτωποι, ενώ βγαίνουν μαχαίρια για να ξεπλυθεί η ατίμωση.
Νομίζω (και οι υπόλοιποι σινεφίλ θα συμφωνήσουν) η κορυφαία παρουσία του αγαπημένου πρωταγωνιστή. Υπέροχο δίδυμο με την πανέμορφη Έλλη Φωτίου (Ευαγγελία Τριγωνοπούλου ήταν, αλλά την προτιμώ με το καλλιτεχνικό της..)
Γυρισμένος επίσης στο Μόλυβο της Λέσβου-όπως και η "Μοίρα του αθώου" του Γρηγόρη Γρηγορίου-ο "Διχασμός", το αριστούργημα του Ερρίκου Ανδρέου είναι πρώτα πρώτα μια πανέμορφη νοσταλγική αποτύπωση της παλιάς νησιωτικής Ελλάδας σε ασπρόμαυρο φιλμ: η ομορφιά ενός (δεν έχει σημασία ποιού) ελληνικού νησιού, οι χάρες της θάλασσας, η ξενοιασιά του καλοκαιριού-και την ίδια στιγμή η φτώχεια, η ανάγκη και η σκληρή δουλειά. Η ζωή των σφουγγαράδων όπως ήταν: μια διαρκής μάχη με τον κίνδυνο. "Εδώ είναι πόλεμος". Κι όχι μόνο με τη θάλασσα, αλλά-κυρίως-με την αναλγησία των δυνατών. Συγκλονιστική η Δέσπω Διαμαντίδου ως η αυταρχική "καπετάνισσα", που καταδυναστεύει τους σφουγγαράδες, τους φτωχούς, την αλλοδαπή "πόρνη" του νησιού, και προπάντων τις ίδιες τις κόρες της, που δε θέλει να "ανακατευτούν με παρακατιανούς".
Για όλα τα δεινά λοιπόν αιτία είναι η καταπίεση: η εργασιακή-αφού εξαιτίας της καπετάνισσας όλοι πεινάνε. Η οικογενειακή-αφού οι ερωτικά στερημένες μεγαλύτερες κόρες της παρηγορούνται η μια στην αγκαλιά της άλλης-διακριτικά αλλά με σαφήνεια μια μικρή σκηνούλα υπαινίσσεται τη διαστροφική σχέση των δύο αδελφών. Και προπάντων, η ερωτική καταπίεση-που οδηγεί τη μικρή κόρη να κλέψει τη μάνα της και τους δυο φίλους να αλληλοσφαγούν. Άλλη μια φορά, δυνατό χαρτί και η μουσική του Γιάννη Μαρκόπουλου-με εμβόλιμα δυο κομμάτια από το "Κορίτσι με το κορδελάκι", θεατρικό του Νότη Περγιάλη που ανέβηκε περίπου την ίδια χρονιά.
